Przejdź do głównej treści Przejdź do wyszukiwarki

Savoir-vivre dla dzieci

Utworzono dnia 03.01.2020

Savoir-vivre, bon ton, dobre maniery, kindersztuba…

Wiele określeń oznaczających jedno – znajomość zwyczajów, form towarzyskich, reguł grzeczności obowiązujących w społeczeństwie oraz umiejętność postępowania w życiu i radzenia sobie w trudnych sytuacjach.

Zasady savoir-vivre'u dotyczą przede wszystkim:

- zachowania się w szczególnych sytuacjach
- form towarzyskich (np. w miejscu pracy, w rodzinie, na przyjęciach)
- komunikacji (także telefonicznej i internetowej)
- nakrywania i podawania do stołu, sposobów jedzenia oraz picia
- wyglądu, prezencji (np. postawy, higieny) i właściwego ubioru 

 

Uprzejme dziecko – niezbędnik savoir-vivre dla najmłodszych

            Samo pojęcie savoir-vivre kojarzy się ze sztywnym trzymaniem się reguł i zasad, niejednokrotnie skomplikowanych.

Trudno nam, dorosłym wyobrazić sobie żywiołowe kilkulatki wciśnięte w „gorset dobrych manier”, jednak powinniśmy zadbać, aby nasze dzieci „umiały się zachować” nie tylko od święta, ale także w codziennych sytuacjach.

I dlatego właśnie poniżej znajduje się swoiste ABC dobrych manier dla dzieci:

1. Używamy „magicznych słów”: proszę, dziękuję i przepraszam

To bodaj najważniejsza zasada dobrego wychowania, która nie wymaga specjalnego opisu. Słowa proszę, dziękuję i przepraszam  powinny być stosowane w sposób wręcz mechaniczny.

Rada dla rodziców: Przypominajmy, poprawiajmy i sygnalizujmy dziecku sytuacje, w których owych słów należy używać. W efekcie, z czasem uprzejmość w tym zakresie stanie się nawykiem.

 

2. Nie przerywamy innym rozmowy, nie przeszkadzamy chcąc zwrócić na siebie uwagę

Czasy, gdy „dzieci i ryby głosu nie miały” są już zamierzchłą przeszłością, ale wciąż powinna obowiązywać zasada nieprzerywania sobie kwestii, nie podsłuchiwania, i nie wchodzenia w słowo. Co istotne powyższe zasady dotyczą nie tylko relacji dzieci-dorośli, ale także relacji rówieśniczych.

Rada dla rodziców: Kiedy skończymy rozmawiać, po zakończeniu swojej kwestii powinniśmy skupić uwagę na dziecku. Uczmy też dzieci, aby zawsze, kiedy chcą zwrócić na siebie uwagę, powinny zacząć od słowa „Przepraszam…”. Wyjątkami od tej zasady są sytuacje awaryjne – wtedy trzeba zareagować natychmiast.
 

3. Negatywne opinie i komentarze zachowujemy dla siebie

Osoby w naszym otoczeniu niekoniecznie są zainteresowane naszymi upodobaniami i opiniami, szczególnie tymi negatywnymi.

Rada dla rodziców: Uczmy dziecko, by nie wyrażało na głos swoich krytycznych uwag wobec świata. Najlepiej byłoby, żeby zachowało je dla siebie lub jeśli potrzeba podzielenia się nimi jest bardzo silna – niech przekaże je na osobności, po cichu, tak, by nie urazić obiektu zainteresowania.

 

4. Mówimy innym „dzień dobry” i zawsze odpowiadamy na pozdrowienia

Żaden kiepski nastrój nie powinien powodować, że dziecko nie powie sąsiadowi „dzień dobry” albo naburmuszone - nie odpowie na pozdrowienia babci, cioci czy sąsiada.

Rada dla rodziców: Uświadamiajmy dziecku, że bycie uprzejmym to norma, standard, a nie widzimisię dorosłych - nie jest zależne od dnia tygodnia, pory roku, pogody, humoru – obowiązuje zawsze, na co dzień. Ani uśmiech, ani „dzień dobry” czy odpowiedź na pytanie „Co u ciebie?” nic nie kosztuje, a wszystkim jest po prostu milej.

 

5. Witamy się i przedstawiamy dzwoniąc do kogoś

Sytuacja, gdy dziecko dzwoniąc do kogoś pomija powitanie i przedstawienie się, przechodząc od razu do wyłuszczenia kwestii bądź poproszenia do telefonu kolegi lub koleżanki, jest niedopuszczalna.

Rada dla rodziców: Zwracajmy uwagę na grzeczne prowadzenie rozmów telefonicznych. Akcentujmy konieczność stosowania zwrotów grzecznościowych   i przedstawienia się na początku, a co najistotniejsze – sami prowadźmy rozmowy w tej właśnie konwencji.

 

6. Nie szydzimy z innych - odnosimy się do wszystkich z szacunkiem

Dobra zasada brzmi: Nie czyń drugiemu co Tobie niemiłe. Nie żartujmy z innych, zwłaszcza słabszych. Bycie okrutnym, podłym, bawienie się czyimś kosztem jest czymś złym. Słuchajmy innych z uwagą i odpowiadajmy nie kpiąc. Wówczas jest duża szansa, że inni również będą nas traktowali z szacunkiem.

Rada dla rodziców: Żart i ironia nie są niczym złym, ale wymagają wyczucia i taktu – kluczem do sukcesu jest świadomość, w stosunku do kogo i w jakiej sytuacji, można sobie na nie pozwolić. Jest to jednak już tzw. wyższa szkoła jazdy – dzieci nie są zdolne do dostrzegania tych niuansów. Naszym zadaniem jest uczulanie ich na te kwestie, budzenie wrażliwość, empatii i zrozumienia.

 

7. Nie bekamy publicznie, nie puszczamy „bąków”, a kiedy kichamy bądź kaszlemy - zasłaniamy nos i usta.

Wszystkie wymienione wyżej sytuacje są jak najbardziej ludzkie, co nie znaczy, że nie podlegają żadnym zasadom. Te jednak są tak oczywiste, że nie wymagają specjalnego komentarza.

Rada dla rodziców: Powyższe zachowania, choć zupełnie naturalne, mogą w dzieciach wywoływać wesołość. Za każdym razem, kiedy dziecko w ten sposób zapragnie zaznaczyć swą obecność – upominajmy je. Tłumaczmy, że nie żyjemy w domku w lesie – chcąc, by żyło nam się przyjemnie pośród innych ludzi, trzeba stosować się do pewnych zasad kulturalnego zachowania się.

 

8. Kulturalnie zachowujemy się przy stole

Dawniej zasady zachowania przy stole były niemal świętością. Czasy się zmieniły, coraz mniej dbamy o kulturę jedzenia, ale na szczęście pewne reguły dalej obowiązują.

Rada dla rodziców: Dobra zasada głosi, że przynajmniej jeden posiłek dziennie powinniśmy jadać wspólnie z pozostałymi członkami rodziny. Może być on doskonałą okazją do uczenia dzieci, że:

- nie dmuchamy na jedzenie, powinno wystygnąć samo

- nie trzymamy łokci na stole

- nie rozpoczynamy jedzenia, dopóki wszyscy nie otrzymają swoich porcji

- wstajemy od stołu dopiero, gdy wszyscy skończą posiłek

- nie przechylamy talerza, aby zjeść resztkę zupy

- nie wyciągamy ręki po coś przez cały stół, tylko prosimy kogoś o podanie tej rzeczy

- nie oblizujemy noża i talerza

- nie bujamy się na krześle

- nie kładziemy na stole zabawek

 

A na koniec rzecz oczywista – świećmy przykładem, dzieci są bowiem doskonałymi obserwatorami i kopiują nasze zachowania.

 

 

 

 

 

 

 

Do poczytania:

J.Stańczuk, Savoir-vivre dla dzieci

G.Kasdepke, Bon czy ton - savoir-vivre dla dzieci

J.Krzyżanek, Dobre maniery czyli savoir-vivre dla dzieci

G.Herbst, Dobre maniery czyli zasady i porady dotyczące ogłady

A. Frączek, Dobre obyczaje, czyli w lekkim tonie o bon tonie

B.Pierga, Dobre wychowanie wierszem