Przejdź do głównej treści Przejdź do wyszukiwarki

Zaburzenia leteralizacji

Utworzono dnia 06.05.2019
 

ZABURZENIA LATERALIZACJI ICH PRZYCZYNY I SKUTKI

 

Czy wiesz, jako rodzic, co oznacza określenie - zaburzenie lateralizacji?

Czy zastanawiałeś się, dlaczego Twoje dziecko jest leworęczne?

Czy zastanawiałeś się, dlaczego jedno dziecko radzi sobie w  doskonale, a inne napotykają na trudności?

 

 

Lateralizacja – to przewaga jednej strony podczas czynności ruchowych. Lateralizację czynności nazywa się też „asymetrią funkcjonalną”. Z asymetrią mamy do czynienia w budowie anatomicznej ciała. Schemat ciała ludzkiego wydaje się być symetryczny: człowiek posiada dwoje uszu, oczu, dwie pary kończyn. Jest to jednak pozorna symetria. Także badania mózgu ludzkiego wykazują, że jedna z półkul jest nieco większa. Wyraźna jest też symetria funkcjonalna naszego ciała, głównie kończyn (jedna jest częściej używana) i narządów zmysłu (dominuje jedno z oczu, uszu).

Lateralizacja, czyli stronność, funkcjonalna dominacja jednej ze stron ciała związana jest z dominowaniem jednej z półkul mózgowych. 

Rozróżniamy trzy rodzaje dominacji:

  • dominacja jednostronna (jednorodna) - praworęczności towarzyszy prawonożność i prawooczność, natomiast leworęczności towarzyszy lewooczność oraz lewonożność,
  • dominacja skrzyżowana (niejednorodna) - praworęczności towarzyszy leworęczność i prawonożność. Praktyka wyróżnia trzy rodzaje dominacji skrzyżowanej. Bywają np. dzieci leworęczne, lewonożne, a jednocześnie prawooczne, bądź też praworęczne, a przy tym lewooczne i lewonożne,
  • dominacja osłabiona / nieustalona - obustronność, czyli ogólny brak przewagi czynnościowej.

 

Trudności w nauce, w szkole występują przede wszystkim u dzieci wykazujących lateralizację skrzyżowaną bądź osłabioną.

NAJPROSTSZY SPOSÓB USTALENIA DOMINACJIto przeprowadzenie testu składającego się z kilku poleceń, które dziecko musi wykonać.

 

 

Lp.

Zadania lateralizacji

Zwróć uwagę na:

1.

Ustalenie dominacji ręki:

  1. Nawlekanie koralików na drucik (ok. 30 sztuk).
  2. Obrysowywanie szablonu koła.

Wybór ręki, sprawność rąk w wykonywaniu prób, tempo pracy

2.

Ustalenie dominacji oka:

  1. Zaglądanie do butelki (z ciemnego szkła).
  2. Zaglądanie do telewizorka (mała zabawka).
  3. Zaglądanie do dziurki od klucza.

Wybór oka, odruchową reakcję dziecka

3.

Ustalenie dominacji nogi:

  1. Skakanie na jednej nodze.
  2. Kopanie klocka na jednej nodze.

Wybór nogi, sprawność nóg.

 

 

 

 

JEŻELI BADANIA WYKAŻĄ, ŻE DZIECKO JEST LEWORĘCZNE:

- ustawmy lampę z prawej strony biurka, cień lewej ręki nie będzie utrudniał pisania

- nauczmy je, jak układać zeszyt, aby nie zasłaniało sobie pisanego tekstu i nie zamazywało go (zeszyt powinien być ułożony ukośnie do krawędzi biurka. Jego lewy róg ma być skierowany lekko w górę, a prawy w dół)

- wyposażmy w sprzęt dostosowany dla osób leworęcznych np. nożyczki, które ułatwią możliwość wycinania

 

Ćwiczenia dla dzieci z zaburzoną lateralizacją

Oto kilka prostych zabaw, ćwiczeń, dzięki którym dzieci lepiej poznają i będą różnicować stronę lewą od prawej, będą swobodniej orientować się w schemacie własnego ciała oraz w kierunkach przestrzennych, a także mogą doskonalić percepcję wzrokową i koordynację wzrokowo – ruchową, oraz zdolności manualne.

 

1. Orientacja w schemacie ciała, w przestrzeni:

- podaj mi proszę zabawkę, która leży po lewej stronie, dotknij prawego ucha, pokaż lewe oko, co widzisz po swojej prawej stronie, itp.,

- wykonywanie poleceń słownych wydawanych z użyciem przyimków: na, pod, nad, obok, koło, po,

- wskazywanie położenia przedmiotu na rysunku – gdzie jest książka? (z prawej, z lewej strony, na stole, pod stołem),

- zdalnie sterowany miś: dziecko bawi się misiem, a my wskazujemy mu drogę do skarbu: Misiu, idź dwa kroki w lewo, teraz prosto, a teraz skręć w prawo i idź aż do poduszki, Zobacz – co jest za poduszką?

- chwytanie/rzucanie piłki raz lewą, raz prawą ręką (ze wskazaniem),

- wierszyki, które ilustrujemy ruchem, jak np.: „Kółko małe, kółko duże (rysujemy ręką w powietrzu małe koło, duże koło). Plecy proste, ręce w górze (prostujemy plecy, podnosimy ręce). Schyl się w prawo, schyl się w lewo (zginamy się w prawo, w lewo). Tak się chwieje w lesie drzewo”.

2. Percepcja wzrokowa:

- układanki, puzzle, rozcinanki,

- zauważanie różnic i podobieństw pomiędzy podobnymi ilustracjami, zdjęciami,

- układanie klocków, wyciętych figur geometrycznych według wzoru,

- klocki typu Lego,

- komponowanie własnych wzorów,

- zabawy plasteliną, ciastoliną, masą solną, masą papierową – modelowanie.

3. Koordynacja wzrokowo-ruchowa:

- kreślenie w powietrzu linii poziomych, pionowych, ukośnych, koła, kształtów geometrycznych, liter, cyfr,

- rysowanie na dużych arkuszach, malowanie palcami z wykorzystaniem obu rąk,

- kalkowanie,

- rysowanie po śladzie – tzw. ćwiczenia grafomotoryczne,

- obrysowanie, rysowanie z wykorzystaniem szablonów wewnętrznych i zewnętrznych,

- składanie papieru – zabawa w origami,

- składanie i sklejanie modeli pojazdów, samolotów,

- wycinanie nożyczkami,

- naśladowanie gry na instrumentach.

4. Zdolności manualne:

- wyklejanie rysunków kawałkami papieru, kolorowej włóczki, plasteliną,

- wypełnianie rysunków posmarowanych klejem, np. grysikiem, kaszką,

- nawijanie nici, tasiemki na szpulkę,

- przewlekanie kolorowego sznurka przez dziurki, nawlekanie korali, makaronu, słomek, przyszywanie guzików, zawiązywanie kokardek, itp.,

- zbieranie małych elementów, np. grochu, koralików, itp.,

- niewyręczanie dziecka w czynnościach typu: ubieranie się, mycie, sznurowanie butów, zapinanie guzików, itp.

5. Rozwijanie motoryki dużej:

- zabawy zręcznościowe na placu zabaw,

- gra w piłkę, w kręgle,

- jazda na rolkach, rowerze,

- zabawy ze skakanką,

- różnego rodzaju sporty, np. pływanie, badminton, tenis, 

- pokonywanie toru przeszkód, chodzenie różnymi sposobami, np.: na wprost połączone ze skrętami w prawo i w lewo na sygnał dany przez rodzica, bieg slalomem z omijaniem raz z prawej, raz z lewej strony pachołków.

 

Ćwiczenia te powinny być wplecione w codzienne czynności, aby móc wyzwolić naturalną aktywność każdego dziecka.

 

 

 

Zegar

Imieniny

Imieniny: