ZABURZENIA LATERALIZACJI ICH PRZYCZYNY I SKUTKI
Czy wiesz, jako rodzic, co oznacza określenie - zaburzenie lateralizacji? Czy zastanawiałeś się, dlaczego Twoje dziecko jest leworęczne? Czy zastanawiałeś się, dlaczego jedno dziecko radzi sobie w doskonale, a inne napotykają na trudności?
Lateralizacja – to przewaga jednej strony podczas czynności ruchowych. Lateralizację czynności nazywa się też „asymetrią funkcjonalną”. Z asymetrią mamy do czynienia w budowie anatomicznej ciała. Schemat ciała ludzkiego wydaje się być symetryczny: człowiek posiada dwoje uszu, oczu, dwie pary kończyn. Jest to jednak pozorna symetria. Także badania mózgu ludzkiego wykazują, że jedna z półkul jest nieco większa. Wyraźna jest też symetria funkcjonalna naszego ciała, głównie kończyn (jedna jest częściej używana) i narządów zmysłu (dominuje jedno z oczu, uszu). Lateralizacja, czyli stronność, funkcjonalna dominacja jednej ze stron ciała związana jest z dominowaniem jednej z półkul mózgowych.
Trudności w nauce, w szkole występują przede wszystkim u dzieci wykazujących lateralizację skrzyżowaną bądź osłabioną. NAJPROSTSZY SPOSÓB USTALENIA DOMINACJI, to przeprowadzenie testu składającego się z kilku poleceń, które dziecko musi wykonać. |
|
|||||||||||||
|
|
|
||||||||||||
|
JEŻELI BADANIA WYKAŻĄ, ŻE DZIECKO JEST LEWORĘCZNE: - ustawmy lampę z prawej strony biurka, cień lewej ręki nie będzie utrudniał pisania - nauczmy je, jak układać zeszyt, aby nie zasłaniało sobie pisanego tekstu i nie zamazywało go (zeszyt powinien być ułożony ukośnie do krawędzi biurka. Jego lewy róg ma być skierowany lekko w górę, a prawy w dół) - wyposażmy w sprzęt dostosowany dla osób leworęcznych np. nożyczki, które ułatwią możliwość wycinania |
Ćwiczenia dla dzieci z zaburzoną lateralizacją
Oto kilka prostych zabaw, ćwiczeń, dzięki którym dzieci lepiej poznają i będą różnicować stronę lewą od prawej, będą swobodniej orientować się w schemacie własnego ciała oraz w kierunkach przestrzennych, a także mogą doskonalić percepcję wzrokową i koordynację wzrokowo – ruchową, oraz zdolności manualne.
1. Orientacja w schemacie ciała, w przestrzeni:
- podaj mi proszę zabawkę, która leży po lewej stronie, dotknij prawego ucha, pokaż lewe oko, co widzisz po swojej prawej stronie, itp.,
- wykonywanie poleceń słownych wydawanych z użyciem przyimków: na, pod, nad, obok, koło, po,
- wskazywanie położenia przedmiotu na rysunku – gdzie jest książka? (z prawej, z lewej strony, na stole, pod stołem),
- zdalnie sterowany miś: dziecko bawi się misiem, a my wskazujemy mu drogę do skarbu: Misiu, idź dwa kroki w lewo, teraz prosto, a teraz skręć w prawo i idź aż do poduszki, Zobacz – co jest za poduszką?
- chwytanie/rzucanie piłki raz lewą, raz prawą ręką (ze wskazaniem),
- wierszyki, które ilustrujemy ruchem, jak np.: „Kółko małe, kółko duże (rysujemy ręką w powietrzu małe koło, duże koło). Plecy proste, ręce w górze (prostujemy plecy, podnosimy ręce). Schyl się w prawo, schyl się w lewo (zginamy się w prawo, w lewo). Tak się chwieje w lesie drzewo”.
2. Percepcja wzrokowa:
- układanki, puzzle, rozcinanki,
- zauważanie różnic i podobieństw pomiędzy podobnymi ilustracjami, zdjęciami,
- układanie klocków, wyciętych figur geometrycznych według wzoru,
- klocki typu Lego,
- komponowanie własnych wzorów,
- zabawy plasteliną, ciastoliną, masą solną, masą papierową – modelowanie.
3. Koordynacja wzrokowo-ruchowa:
- kreślenie w powietrzu linii poziomych, pionowych, ukośnych, koła, kształtów geometrycznych, liter, cyfr,
- rysowanie na dużych arkuszach, malowanie palcami z wykorzystaniem obu rąk,
- kalkowanie,
- rysowanie po śladzie – tzw. ćwiczenia grafomotoryczne,
- obrysowanie, rysowanie z wykorzystaniem szablonów wewnętrznych i zewnętrznych,
- składanie papieru – zabawa w origami,
- składanie i sklejanie modeli pojazdów, samolotów,
- wycinanie nożyczkami,
- naśladowanie gry na instrumentach.
4. Zdolności manualne:
- wyklejanie rysunków kawałkami papieru, kolorowej włóczki, plasteliną,
- wypełnianie rysunków posmarowanych klejem, np. grysikiem, kaszką,
- nawijanie nici, tasiemki na szpulkę,
- przewlekanie kolorowego sznurka przez dziurki, nawlekanie korali, makaronu, słomek, przyszywanie guzików, zawiązywanie kokardek, itp.,
- zbieranie małych elementów, np. grochu, koralików, itp.,
- niewyręczanie dziecka w czynnościach typu: ubieranie się, mycie, sznurowanie butów, zapinanie guzików, itp.
5. Rozwijanie motoryki dużej:
- zabawy zręcznościowe na placu zabaw,
- gra w piłkę, w kręgle,
- jazda na rolkach, rowerze,
- zabawy ze skakanką,
- różnego rodzaju sporty, np. pływanie, badminton, tenis,
- pokonywanie toru przeszkód, chodzenie różnymi sposobami, np.: na wprost połączone ze skrętami w prawo i w lewo na sygnał dany przez rodzica, bieg slalomem z omijaniem raz z prawej, raz z lewej strony pachołków.
Ćwiczenia te powinny być wplecione w codzienne czynności, aby móc wyzwolić naturalną aktywność każdego dziecka.